W poszukiwaniu siebie – 5 głównych przeszkód na drodze do celu
fot. Agnieszka Sroka
Człowiek psychicznie zdrowy wie kim jest, czego chce i w jakim kierunku zmierza. Jest naturalny i spontaniczny. Nie musi za wszelką cenę wywierać wrażenia na innych, nie musi też nikogo zwalczać, zwodzić ani oszukiwać. Bardzo go obchodzi własne życie. Jest w zgodzie z sobą. – Ewa Woydyłło.
Jeśli wspomniane słowa są jakby o Tobie, Gratulacje! Udało Ci się zdobyć skarb, o którym wielu ludzi może tylko pomarzyć. Ów skarb to bycie w zgodzie z sobą.
Są ludzie, którzy w toku rozwoju tworzą poprzez swoje doświadczenia swoistą mapę, która prowadzi ich do odkrycia skarbu jakim jest bycie sobą.
Jednak są też i tacy, których mapa nie prowadzi do odkrycia siebie, wręcz przeciwnie, im dłużej kroczysz wytyczoną trasą tym bardziej oddalasz się od siebie, czujesz się coraz bardziej zagubiony, niepewny tego kim jesteś i zalękniony.
Od razu nasuwa się pytanie, czy tak musi być ? Czy ludzie, którzy nie otrzymali wyprawki w postaci właściwej mapy mogą coś zrobić, żeby zmienić ów stan rzeczy?
Czy odnalezienie prawdziwego siebie jest w ogóle możliwe?
Psychologowie są zgodni, że pomimo istnienia pewnych różnic indywidualnych takich jak chociażby temperament przez całe życie gromadzimy doświadczenia, które wciąż na nowo zmieniają nasz światopogląd, wiedzę o sobie i innych, więc także własny i – niekiedy cudzy – sposób postępowania.
Tak więc osoba, która jest wybuchowa może nauczyć się panowania nad emocjami, ludzie z natury nieśmiali mogą nauczyć się lepszego radzenia sobie w sytuacjach społecznych, natomiast osoby, które pozwalają się wykorzystywać innym ludziom są w stanie nauczyć się stawiać granice w kontaktach z innymi.
Te i wiele innych zmian zachowania i odczuwania znajduje się w zasięgu Twoim i wielu innych ludzi. Dzieje się tak dlatego, że człowiek nie jest tylko tym kim jest, on cały czas się zmienia.
Jednak wytyczenie dobrej mapy do odnalezienia siebie wymagać będzie od Ciebie poradzenia sobie z następującymi przeszkodami:
Krok pierwszy – identyfikacja przyczyny problemów
Pierwszą rzeczą na jaką powinieneś zwrócić uwagę jest fakt, że nie możesz zmienić tego, czego się nie widzisz. Innymi słowy musisz dotrzeć do źródła Twoich problemów, nazwać je, a ponieważ w wielu wypadkach może to być trudne do samodzielnego dostrzeżenia, czasem niezbędna może okazać się dla Ciebie pomoc specjalisty.
Podam przykład, jeśli cierpisz z powodu źle układających się relacji z ludźmi, miewasz depresyjne nastroje, masz niskie poczucie własnej wartości możesz szukać przyczyn tego w tak już „urządzonym świecie”. Po dogłębnej analizie może okazać się jednak, że jesteś dorosłym dzieckiem alkoholika i cierpisz z powodu tego syndromu.
To tak jak z każdym leczeniem, tylko trafna, dogłębna diagnoza choroby i dobranie odpowiedniego do problemu sposobu leczenia, będzie skutkować poprawą Twojego funkcjonowania.
Krok drugi – wybór specjalisty
Gdy okaże się, że niezbędna jest Ci pomoc specjalisty powstaje pytanie, jak rozpoznać, że trafiłeś na odpowiednią osobę.
Najważniejszym kryterium, którym powinniśmy się kierować przy wyborze terapeuty jest zaufanie. Tutaj pomocne mogą okazać się dla Ciebie rekomendacje innych osób, jednak co istotne nie chodzi o to, żebyś na sesjach terapeutycznych czuł się komfortowo.
Terapia to proces, który często jest żmudny i trudny a jego celem bynajmniej nie jest to, żeby było miło i przyjemnie. Owszem długofalowym celem terapii jest poprawa jakości Twojego życia, jednak proces, który do tego prowadzi może być dla Ciebie trudny emocjonalnie.
W tym miejscu warto też wspomnieć o tym, że terapia to proces, który jest rozłożony w czasie. Wszystko zależy od stopnia zaawansowania Twoich problemów. Na przykład jeśli miałeś wyjątkowo trudne dzieciństwo pół roku może okazać się wystarczające, żeby nazwać nasze problemy, jednak zbyt mało aby dokonać rzeczywistych zmian w zachowaniu.
Ponadto warto pamiętać, że w grupie siła. W związku z tym, że Twoje problemy najczęściej dotyczą relacji międzyludzkich udział w grupie terapeutycznej może w większym stopniu przyczynić się do zmian w naszym życiu aniżeli tylko i wyłącznie terapia indywidualna. Przełam się i bądź na to otwarty. Eksperymentuj!
Krok trzeci – zmiana zależy od Ciebie
Kolejny i być może najważniejszy krok na drodze do zmiany siebie samego i odkrycia kim tak naprawdę jesteś to przyjęcie odpowiedzialności za zmianę.
Psycholog może Ci w tym pomóc. Zmiana zachowań zależy jednak nie od psychologa, lecz od Ciebie.
Dla przykładu: rozmowa z psychologiem może uświadomić Ci, że Twoja nieumiejętność szczerego wyrażania swoich uczuć i opinii w obecności innych ludzi jest związana z tym, że w dzieciństwie nie otrzymałeś bezwarunkowej akceptacji w tym względzie.
Wręcz przeciwnie nagradzano Cię za zachowania zgodne z cudzymi wyobrażeniami na Twój temat. Zrozumienie tego schematu i ponowne przeżycie uczuć, które temu towarzyszyły to coś czego możesz się spodziewać po terapii z psychologiem. Jednakże aby zaszła prawdziwa zmiana w tym obszarze, musisz zacząć ćwiczyć szczere mówienie o sobie i swoich uczuciach.
Dopiero od tego momentu zaczynasz bardzo żmudny i trudny proces zmiany osobistej, który w 100 procentach zależy od Ciebie.
Krok czwarty – lęk
Gdy zaczniesz już ćwiczyć nowe zachowania, naturalnym odczuciem, które się pojawi jest lęk.
Przy czym nie chodzi tutaj o to, żebyś nie odczuwał lęku – w rozmaitych sytuacjach, z różnymi ludźmi, będziesz go odczuwać i będzie to normalne.
Chodzi o to, abyś pomimo odczuwania lęku nie rezygnował z działania i zmiany. Musisz przyjąć lęk jako sygnał ostrzegawczy w obliczu ryzyka, jednak ten sygnał nie powinien automatycznie włączać Ci hamulców, tylko zwiększyć ostrożność i uwagę.
Krok piąty – inni ludzie
Ostatnią rzeczą, która będzie Ci utrudniać a wręcz zniechęcać do wprowadzania zmiany osobistej są inni ludzie. Przygotuj się na to, że ktoś Cię wyśmieje, inny z kolei przyklei Ci etykietkę wariata, jeszcze inni będą od Ciebie oczekiwać, że powinieneś „być twardzielem” i poradzić sobie sam ze wszystkimi problemami.
Grzecznie to zignoruj – masz do tego prawo. Inni nie wiedzą przez co przechodziłeś, jak teraz się czujesz i gdzie chcesz dojść. Kluczowe jest to, że ostateczną decyzję podejmujesz Ty.
Być może dotyczyć będzie Ciebie sytuacja, gdy zmiana wymagać będzie od Ciebie odcięcia się od osób i okoliczności, które są dla Ciebie toksyczne – zmiany miejsca zamieszkania, zmiany pracy, poznania ludzi, którzy mając podobne problemy do Twoich i już zmienili siebie i swoje życie.
Są osoby, które niczym wampiry „wysysają ”z Ciebie energię niezbędną do działania. Są też takie, które niczym „Powerbank”, dzielą się z nami pozytywną energią i inspirują do zmian, których efektem jest bardziej satysfakcjonujące nas życie, życie w zgodzie z sobą.
Zamiast marnować energię na starcia z wampirami zainwestuj swój czas w poszukiwanie takich „Powerbanków” i przebywanie z nimi. To w połączeniu z podejmowaniem działań z Twojej strony prędzej czy później zaprocentuje odnalezieniem prawdziwego skarbu w postaci prawdziwego Ciebie.
Autor: Agnieszka Sroka – Z wykształcenia psycholog, z zamiłowania fotograf, pasjonatka wszelkiego rodzaju działań kreatywnych.
Polecamy przeczytać Woydyłło, E.(2008). W zgodzie ze sobą. Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
*/*
Uważasz, że ten wpis jest wartościowy? Skomentuj lub napisz mi w mailu! 🙂 Chciałbyś dostawać informację o podobnych bezpośrednio na Twoją skrzynkę? Zapisz się na newsletter, dołącz do mnie na fb, Linkedin lub do grupy fb praca z sensem 🙂
Bardzo pomocny wpis. Na bank zajrzę jeszcze nie raz !
Świetny artykuł! Oby tak dalej 🙂