Ćwiczenie – Jak walczyć z negatywnymi stanami u innych
Zastanów się i zapisz co możesz zrobić, gdy Twój szef/współpracownik lub inna bliska Ci osoba wchodzi z Tobą w relację „z włączonym negatywnym stanem” analizy transakcyjnej?
Weź kartkę/plik i zapisz Twoje sposoby (działania, reakcji, odpowiedzi) na:
Rodzica nadmiernie krytycznego
(destrukcyjnie działającego na poczucie własnej wartości innych, „mobbera”)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Rodzica nadmiernie opiekuńczego
(nadmiernie wyręczającego, nieusamodzielniającego innych)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Dziecko zbuntowane
(agresywne, kłamiące, manipulujące, zaburzające zaufanie i poczucie bezpieczeństwa innych)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Dziecko nadmiernie podporządkowane
(niewalczące o sprawy, o ludzi, bezkrytycznie ulegające innym)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Teraz zapoznaj się z innymi propozycjami i zadecyduj, czy chciałbyś dołączyć któreś z poniższych metod radzenia sobie do swojej listy:
Rodzic nadmiernie krytyczny
- Przekierowanie na krytykę konstruktywną
Poproszenie o przedstawienie krytyki w konkretnym kontekście, jeśli opierała się na generalizacji lub, poproszenie o skoncentrowanie na meritum jeżeli była przytyk osobisty. - Przekierowanie uwagi na cel danego spotkania, rozmowy
- Formułowanie swojej postawy używając komunikatu „Ja”
- Nieunikanie konfrontacji – jasne wyrażenie swojej opinii w danej sprawie
- Zarządzanie konfliktem – m.in. zadanie sobie pytania na jakim podłożu ten konflikt występuje oraz podjęcie świadomej decyzji, o stylu wejścia z niego (np. konfrontacji, bierności, asertywnej reakcji)
- Podzielenie się odpowiedzialnością za zadanie – jeśli to jest niepoprawne/złe „pokaż proszę jak powinno wyglądać poprawne wykonanie”
- Dostarczenie materiałów do analizy i umówienie się na spotkanie na najbliższy (inny) termin, przesunąć konfrontację w czasie
- Przygotowanie merytoryczne na ewentualny atak: wydruk maili, przepisów itp.
- Uzgodnienie warunków dyskusji
- Powołanie się na opinie innych lub oceny osób zaufanych i godnych do naśladowania
- Otwartość na argumenty drugiej strony, przedyskutowanie i ich przeanalizowanie
- Zasugerowanie, że relacje „jak z dzieckiem” mamy dawno za sobą i oczekujemy rozmowy partnerskiej
Rodzic nadmiernie opiekuńczy
- Wspólne ustalenie marginesu swobody i interwencji– poprzez stwierdzenia np. „Mam propozycję – ja to przygotuję a ty sprawdzisz i naniesiesz poprawki”. „Jeżeli pozwolisz mi to zrealizować, pozwoli mi to osiągnąć moje cele (rozwojowe)”, „Znam się na tym, co robię – daj mi możliwość pokazania tego”, „Zrobię to, a ty sprawdzisz, czy jest ok”
- Konstruktywna konfrontacja stanowisk, wyrażenie swoich oczekiwań co do udziału w podejmowaniu decyzji
Dziecko zbuntowane
- Pamiętanie, że bardzo silne, impulsywne emocjonalne, przeważnie nie trwają dłużej niż 15 min.
- Danie chwili na przeczekanie buntu/frustracji
- Skoncentrowanie uwagi na problemie a nie osobie
- Ustalenie ról i celów
- Określanie warunków współpracy
- Upewnienie się, że druga strona rozumie i zgadza się z warunkami współpracy
- Wzmacnianie pozytywnych postaw – zauważanie, nagradzanie (dziękowanie) za przejawy zmiany (uważność na nawet drobne zachowania, które są pozytywne)
- Poznanie przyczyn bunt/frustracji
- Przesunięcie/podzielenie się odpowiedzialnością za zadanie
- Nie dać się wciągać w mętną argumentację i intrygi
- Nie iść na żadne układy
- Próba przedstawienia innego punktu widzenia (poparta konkretnymi argumentami)
- Pokazać rozbieżności w stanie rzeczywistym a przedstawionym
- Szczera rozmowa – zapytanie co jest powodem jego postawy
- Pokazanie mu wspólnej sprawy
- Poparcie w kwestiach ważnych dla drugiej strony
- Uznanie racji drugiej strony (tam, gdzie ją ma)
Dziecko nadmiernie podporządkowane
- Dawanie przestrzeni i wymaganie by osoba przedstawiała swoje zdanie
- Wzmacnianie nawet drobnych przejawów samodzielności, inicjatywy własnej
- Dziękowanie za przygotowany wkład
- Wyznaczenie zadań lub włączenie do zadań w której nabiera do świadczenia
- Wzmocnienie poczucia sprawczości
- Stworzenie konstruktywnej, bezpiecznej atmosfery w pracy
- Pytanie o zdanie, opinię
- Pokazywanie konsekwencji dla sprawy, gdy osoba nie odezwie się
- Pytanie o cel, sens przestrzegania przez nią bezkrytycznie np. wprowadzonych w firmie nieadekwatnych procedur lub podporządkowania się współpracownikom, którzy w nią uderzają
- Szukanie wspólnie spraw, które mogą taka osobę inspirować, motywować do samodzielnego działania, szukania pasji
Posługując się terminami z analizy transakcyjnej możesz zwrócić uwagę dwa obszary – na lepsze radzenie sobie z przejawami negatywnych stanów u innych, ale możesz także dzięki temu konstruktowi zastanowić się i wpłynąć na negatywne aspekty analizy transakcyjnej pojawiające się w Tobie. Ale o tym w kolejnym poście 🙂
Wszystkie zamieszczone materiały przygotowane przeze mnie przeznaczone są do wykorzystania przez Ciebie w ramach pracy własnej. Proszę o ich niewykorzystywanie do celów komercyjnych i zawodowych bez wcześniejszej zgody.